Η ασφάλιση συγγενικών προσώπων σε επιχειρήσεις, εξαρτάται από το βαθμό συγγένειας, το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη νομική μορφή της επιχείρησης.
Είδος παρεχόμενων υπηρεσιών
Ανάλογα με το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών, η εργασία χαρακτηρίζεται εξαρτημένη και κατά συνέπεια υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ή χαρακτηρίζεται ως παροχή υπηρεσιών (ελεύθερο επάγγελμα) με υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ. Σε ό, τι αφορά τη δεύτερη περίπτωση, δεν προκύπτει ζήτημα υπαγωγής ή μη και ως εκ τούτου η ασφάλιση στους οργανισμούς αυτούς είναι υποχρεωτική και αντιστοιχεί σε 25 μέρες / μήνα.
Ασφάλιση προσώπων σε επιχειρήσεις συγγενών
Θέμα υπαγωγής ή μη στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ, τίθεται μόνο για την παροχή εξαρτημένης εργασίας σε ατομικές επιχειρήσεις, στις οποίες ο μισθωτός έχει συγγενική σχέση με τον εργοδότη. Η ασφάλιση του μισθωτού στην περίπτωση αυτή κρίνεται μεν υποχρεωτική, όχι όμως και αυτοδίκαιη.
Αυτοδίκαιη ασφάλιση σημαίνει ότι ο ΕΦΚΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ, δε μπορεί να ασφαλίσει το συγγενικό πρόσωπο του εργοδότη, αλλά χρειάζεται και τη δήλωση του ίδιου του εργοδότη ή του ασφαλισμένου για να κάνει έναρξη και λήξη της ασφάλισης. Η αναγγελία έναρξης και λήξης της απασχόλησης γίνεται εκτός από το «ΕΡΓΑΝΗ» και στην αρμόδια τοπική Δ/νση ΕΦΚΑ.
Ημέρες ασφάλισης στον ΕΦΚΑ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Ο αριθμός των ημερών ασφάλισης κάθε μήνα, εκτός των μηνών έναρξης και διακοπής της απασχόλησης, προσδιορίζονται υποχρεωτικά σε 25, ανεξάρτητα από τη διάρκεια της πραγματικής απασχόλησης στο συγκεκριμένο μήνα, εκτός αν αποδεδειγμένα μεσολαβήσει ασθένεια ή γενικότερα ανυπαίτια αδυναμία απασχόλησης. Ανεξάρτητα από την πραγματική διάρκεια της ημερήσιας απασχόλησης, αναγνωρίζεται 1 ημέρα ασφάλισης για κάθε μέρα απασχόλησης και καταβάλλονται εισφορές που αντιστοιχούν σε πλήρη απασχόληση (8ωρο ημερησίως, 25 μέρες μηνιαίως εγκύκλιος ΙΚΑ 93/1998).
Η υπαγωγή στον κλάδο ανεργίας της ΔΥΠΑ παρέχει το δικαίωμα του επιδόματος ανεργίας από τη ΔΥΠΑ σε περίπτωση λήξης της απασχόλησης, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ισχύουν και για τους λοιπούς μισθωτούς. Σε καμία περίπτωση οι ασφαλιστικές εισφορές δε μπορεί να υπολογίζονται σε ασφαλιστική κλάση κατώτερη από αυτή που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι διατάξεις αυτές για την ασφάλιση προσώπων σε επιχειρήσεις συγγενών ισχύουν αποκλειστικά για τους συζύγους-μέρη συμφώνου συμβίωσης και τους συγγενείς εξ αίματος α’ και β΄ βαθμού.
- Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι γονείς, τα παιδιά, οι παππούδες, τα εγγόνια και τα αδέρφια (συγγενείς εξ αίματος α’ και β’ βαθμού).
- Οι συγγενείς εξ αγχιστείας, ασφαλίζονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στο ΙΚΑ.
Εν κατακλείδι ένας εργοδότης που διατηρεί ατομική επιχείρηση, έχει τη δυνατότητα είτε να μην ασφαλίσει καθόλου το/τη σύζυγο και τους συγγενείς εξ αίματος α’ και β’ βαθμού, ή να τους ασφαλίσει, τηρώντας τις προβλεπόμενες νομοθετικές διατυπώσεις και υπό το καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Σχετικές διατάξεις:
- Άρθρο 2 Α.Ν 1846/1951
- Άρθρο 1 Ν.1759/1988
- Εγκ. ΙΚΑ 93/1996
- Άρθρα 1463, 1464 Αστικού Κώδικα
- Εγκύκλιος ΙΚΑ 33/2016/Αρ.πρ.Α20/251/37
- Ν.4075/2012
